Meclis’te başlayan bütçe görüşmelerinde konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2023 yılı bütçesini savaş bütçesi olacağının sinyalini verdi. Oktay, ‘Milli muharip uçağının, Kızılelma’nın, yeni tip denizaltılarımızın bütçesidir’ dedi
Meclis Genel Kurulu’nda, 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi üzerindeki görüşmelere bugün itibariyle başlandı. 2023 yılında da önceki yıllar gibi, yaşanan açlık ve yoksulluğa rağmen asıl payın savaşa aktarılıp aktırılmayacağı merak edilirken, görüşmelerin ilk gününde söz alan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’dan itiraf gibi açıklama geldi. Oktay, 2023 yılı bütçesini “Milli muharip uçağının, Kızılelma’nın, yeni tip denizaltılarımızın bütçesidir” sözleri ile tarif ederek asıl payın savaşa aktarılacağını ima etti.
Herkesi düşünmüşler
“Ülkemizi Türkiye Yüzyılına hazırlarken bugüne kadar yaptıklarımızın üzerine koyarak hedeflerimizi aşmakta kararlıyız” diyen Oktay, “Bütçemiz kalem kalem işçisinden işverenine, çiftçiden esnafa emekliye, öğretmenlerimizden emniyet güçlerimize, KOBİ’lerimizden sanatçılarımıza; genci, yaşlısı dezavantajlı tüm bireyleriyle 85 milyonun bütçesidir” dedi.
Silahlarla övündü
Bu sözlerin ardından bütçeye dair asıl niyetlerini ortaya koyan Oktay, “Tüm dünyanın gıpta ile izlediği, uğruna marşlar bestelenen milli savunma sanayi ürünlerimizin; Milli Muharip Uçağın, Kızılelma’nın, yeni tip denizaltılarımız Hızır Reis ile Selman Reis’in, uzun menzilli hava savunma sistemimiz SİPER’in Türkiye’nin ilk çıkarma gemisi TCG ANADOLU’nun, TÜRKSAT 6A’nın bütçesidir” dedi.
Krizler hem Avrupa’dan kaynaklıymış
“Önümüzdeki dönemde, küresel risklerin başında Avrupa’nın enerji sorunu yer almaktadır. İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde Avrupa’nın enerji açığının, küresel büyüme açısından endişe kaynağı olmaya devam edeceği anlaşılmaktadır” diyerek olası zamların sinyalini veren Oktay devamında, “2022 yılında da enerji ithalat birim değerleri tarihsel ortalamaları düzeyinde devam ediyor olsaydı, 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde 73,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen enerji ithalat tutarı yarıdan fazla azalarak 31,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşecekti. Diğer bir deyişle, küresel jeopolitik gerilimlerin fiyatlar üzerinden dış ticaret ve cari dengemize yılın ilk dokuz ayında yaklaşık 41,2 milyar dolarlık olumsuz bir yansıması olmuştur. Sonuç itibarıyla küresel enerji fiyatlarındaki bu olumsuz yansıma olmasaydı cari işlemler dengemiz fazla verecekti” diyerek ülkeyi soktukları krizden uluslararası gelişmeleri suçlu gösterdi.
‘Enflasyon düşürülecektir’ dedi
Enflasyonun düşeceğini de ileri süren Oktay, “Liralaşma stratejisi çerçevesinde hane halkı ve firma bilançolarında Türk Lirası payının artarak para ikamesinin ortadan kalkması, fiyatlama davranışlarının normalleşmesi ve güçlü kurumsal yapıyla birlikte enflasyon beklentileri iyileşecek, dönem sonunda enflasyon oranı tek hanelere düşürülecektir” dedi.
Ekonomi büyümüş
Oktay, ülkede krizin derinleşmesine rağmen Türkiye ekonomisinin 2020 yılının ikinci yarısından itibaren büyüdüğünü iddia ederek, “Ukrayna’daki savaşın olumsuz etkileri, salgın tarafından hali hazırda zarar görmüş dünya ekonomisinin toparlanmasını engellerken, 2022 yılının ilk 9 ayında yüzde 6,2 oranında büyüyen Türkiye ekonomisi, harcamalar yönüyle değerlendirildiğinde orta vadeli program hedefleriyle uyumlu hareket etmişti” iddiasında bulundu.
Krizin sebebi Ukrayna savaşıymış
Oktay, gıda ve enerji fiyatlarının Rusya-Ukrayna savaşına bağlı olarak yüksek oranda arttığını savunarak, “Bununla birlikte, enflasyonist dinamikler yakından incelendiğinde, yılın ilk çeyreğinde ortalama yüzde 7 civarında olan aylık enflasyonun, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5 ve yılın üçüncü çeyreğinde ortalama yüzde 2,3 seviyesine gerilediği görülmektedir” dedi.
Dışa bağımlılık azalmış
Enerji fiyatlarının Türkiye’yi olumsuz etkilediğini söyleyen Oktay, Türkiye’nin dışa bağımlı hale geldiği AKP iktidarın enerjide dışa bağımlılığın azaldığını ileri sürdü.
2021 yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesabı’na dair 1 trilyon 603,5 milyar lira gider, 1 trilyon 402 milyar lira gelir ile 201,5 milyar lira bütçe açığı ve 20,7 milyar lira faiz dışı açık verilmesini “büyüme” olarak değerlendiren Oktay, “Bütçe giderleri 257,4 milyar lira ve bütçe gelirleri 300,9 milyar lira tahminin üzerinde gerçekleşmiştir. Bütçenin özellikle gelir tarafında gösterilen bu başarılı performans sayesinde bütçe açığı, tahminin 43,5 milyar lira altında olmuştur” ifadelerini kullandı.
2023 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi’ne dair Oktay, 4 trilyon 469,6 milyar lira gider, 3 trilyon 810,1 milyar lira gelir ve 659,4 milyar lira bütçe açığı öngörüldüğünü söyledi. 2023 bütçesi için ise 2021 yılının 4 katı olarak öngörüldü. Oktay, bütçe ödeneklerin göre 2022 yılına göre yüzde 57,9 artış olduğunu belirterek, ekonomik sınıflandırmayı da, “Personel giderleri 952,3 milyar lira, Sosyal Güvenlik Kurumlarına devlet primi giderleri 150,4 milyar lira, mal ve hizmet alım giderleri 318,7 milyar lira, cari transferler 1 trilyon 682 milyar lira, sermaye giderleri 315,8 milyar lira, sermaye transferleri 37,3 milyar lira, borç verme giderleri 359,2 milyar lira, yedek ödenekler 88,2 milyar lira, faiz giderleri 565,6 milyar liradır” diye açıkladı.
ANKARA
