Sadece 2022 yılına değil, sadece son 20 yıla da değil, geçtiğimiz “100 yıla” dönüp baktığımızda Türkiye’nin çocuklara “muamele”sini -eksik de olsa- hak ihlalleriyle, onları görmezden gelerek, bağımsız hak ve özgürlük sahibi özneler değil ailenin, devletin devamlılığını sağlayacak varlıklar olarak görmeyle, varlıklarını geleceğe ötelemeyle, patriarkal kapitalizmin kurduğu tahakküm ilişkileriyle özetleyebiliriz sanki…
Bu muameleyi değiştirmenin yolu çocukları hak ve özgürlük sahibi gören, onların özgürleşmesini hedefleyen, onlarla birike oluşturulmuş çocuk politikasından ve öncesinde 100 yıllık bir yüzleşmeden geçiyor.
Son haftalar çocuklara yönelik bu “100 yıllık muamelenin” – ve bu muamelenin son 20 yılda nasıl da derinleştiğinin- kanıtı pek çok olayın, öldürülen, evlendirilen, ihmal edilen, şiddete maruz bırakılan, çalıştırılan, kapatılan pek çok çocuğun, haberi arka arkaya sıralandı. Her bir haber Türkiye’de çocuk koruma mekanizmalarının işlemediğini ve en temelinde çocukluk paradigmasında hak temelli bir dönüşümün gerçekleşmediğini bir kere daha açık etti.
İşte tam bugünlerde, çocuklar için “daha iyi bir 100 yıl kurulabileceğine” ilişkin umudumuzu güçlendirecek güzel bir haber geldi. Türkiye’de çocuk politikaları alanına odaklanan yeni bir dergi, Çember yayımlanmaya başladı. “Çember” dergisi çocuk hakları mücadelesinde yeni bir alan açmayı hedefliyor ve varoluş sebebini şöyle gerekçelendiriyor:
“İçinde yaşarken aynı zamanda değiştirmek için mücadele ettiğimiz dünyada çocukları dışarıda bırakmayalım, onları da dâhil edelim, kapladığımız alanlarını geri verelim diye…
Çember çevresinde birlikte tartışalım, politikayı geliştirip derinleştirerek uygulamalarına katkı sunalım diye…”
Dergi şimdilik bu alanda çalışmalar yürüten yetişkinler tarafından yapılıyor olsa da derginin ufku zamanla işi gerçek öznelerine bırakmak için “yetişkinlerin geride kalacakları” kadar geniş…
Yüzünü çocuklara dönen kim varsa “çembere” dahil olabileceği belirtilen dergiyle ülkedeki diğer mücadele dinamiklerine de katkılar sunulması, oralarla çocuk politikası noktasından bağlar kurulması yani giderek çemberin büyütülmesi isteniyor. Zaten adının “Çember” olmasının nedeni de biraz bununla ilgili: “Çember bu çağda göz hizasında ilişki kurmanın, aynı çizgilerde yan yana gelmenin, birbirini eşit mesafeden dinlemenin kıymeti”ni vurguluyor. “Her şeyin erimeye, kopup dağılmaya yüz tuttuğu zamanımızın hoyratlığında yan yana olmanın, birbirimizden güç alıp birbirimize yaslanmanın kıymetini” taşıyor…
“Her Yer Çocuk” ekibi tarafından hazırlanan, altı ayda bir yayınlanacak derginin ilk sayısının yazarları ve konu başlıkları şöyle: “Yüzünüzü Çocuklara Dönün; Çocukların Hakları Var” – Hatice Göz; “Çocuk Hakları İnsan Haklarıdır” – Emrah Kırımsoy; “Çocuk Haklarına Çekince Olmaz” – Sevinç Koçak; “Çocuk Düşmanlığına Karşı Birlikte Özgürleşmek” – Ezgi Koman; “Çocuk Dostu Kentlere İhtiyacımız Var’ – Esra Şener; Çeviri: “Moskova Çocuk Hakları Bildirgesi”; “Sermayenin Ucuz Emek Gücü Kaynağı: Çocuk İşçiler” – Hatice Göz; “Röportaj-Şubadap Çocuk”, “Röportaj-Her Yer Çocuk”, “Röportaj-Alper Yalçın” ve çocuk hakları hareketinden haberler…
Derginin bir de manifestosu var. Bu manifestoda yer alan bazı belirlemeler bu Çember’e özellikle “Nasıl bir Cumhuriyet istiyoruz?” tartışması yapacakların, neden dahil olup bu tartışmayı büyütmesi gerektiğinin yanıtını da veriyor:
“Çocuklar ve çocuklukla ilgili her şeyin politik olduğu, sistemden ve krizlerden ayrı düşünülemeyeceği gerçeği giderek daha da gün yüzüne çıkıyor,
Çocukların eşit, özgür, barış içinde ve demokratik koşullarda yaşayabilmeleri ve özgürleşip özneleşmelerinin mücadelesi olarak çocuk hakları mücadelesi yayılıyor; bu mücadelenin önemi ve aciliyeti artıyor,
Çocukların özneleşmesinin esaslarından olan katılım ilkesinin, çocuğun kendisinin merkeze koyulduğu ve çocuklarla birlikte oluşturulacak, bütünlüklü, hak temelli, çocuğun yararına bir çocuk politikası gerekliliği güncel ihtiyaçlar arasındaki yerini koruyor,
Sınıf mücadelesi ve anti-kapitalist alanlarla, diğer tüm mücadele dinamiklerinin yan yanalığı, ortaklaşma, birbirine güç verme, dayanışma ve çıkışı birlikte inşa etme zeminleri artarken çocuk hakları hareketinin, çocuk politikasının buralarla kuracağı teorik/pratik bağların zenginleştirilmesi, güçlendirilmesi çocukların özneleşmesi noktasında önem taşıyor”.
Dergiyi @CemberDergi adresinden takip edebilir, abone olmak için de dergicember@gmail.com adresine yazabilirsiniz…
