Diğer çok önem nokta da şu ki Kürtler Ortadoğu’da etkili bir güç haline geldi ve sesleri “jin, jiyan, azadî” sloganı aracılıyla başka ülkelerde, bütün Avrupa, Amerika’da duyulmaya başlandı. Zaman ortak bir strateji belirleme zamanıdır.
Kakshar Oremar
İran ve Rojhêlat Kürdistan’ın rejime karşı protestolar devam ediyor. Evin Cezaevi’nde bilindiği gibi birçok insan öldürüldü. İran güçleri ile tutuklular arasında çatışma devam ediyor. Resmi açıklamada 4 kişinin öldürüldüğü belirtildi. Elbette tutukluların aileleri çok üzgün. Yakınları o zindanda olan binlerce kişi ve araç cezaevine ulaşmaya çalıştılar. Yolları kesildi. Büyük bir trafik oluştu Tahran’da.
Rojhêlat Kürdistanı’nda Maku’dan Urmiye, Sinû, Xanê, Mahabad, Saqiz, İlam, Kirmanşah, Senedej’e kadar, özellikle büyük bir direniş devam ediyor. Direnişte Kürtler özellikle daha fazla seslerini yükseltiyorlar. Erdebil şehri merkezinde geçmiş yılların aksine halk sokakta ve protestolar sürüyor.
Ayrıca Kürdistan’da direnen yaşları 15- 30 arasında olan yeni jenerasyon. Bunlara karşı ‘caş’ denen kişiler kullanılıyor. Bunlar para karşılığında devlete çalışıyor. Bunların suçları ve cinayetleri de ortaya çıkıyor. Hatta okullarda öyle öğretmenler var ki devlet yanlısı ve bunlar öğrencilerin isimlerini istihbarat güçlerine verdi ve bazı çocuklar tutuklandı. Bu çocuklar bırakıldığında psikolojileri çok bozulmuş haldeydi. Bütün İran’da direniş yeni hale büründü. Bu defa geçmiş yıllardan çok farklı. Geçmiş yılların aksine dışardan da büyük, benzersiz bir destek var. Dışardaki direnişte de Avrupa, Amerika, Kanada, Avusturalya’ya kadar destekler var. Kürtler İran muhalif güçleri yanından belirgin bir güç, Kürtler rengini iyi gösteriyor. 1978 yılını herkese hatırlatıyorlar çünkü. İran tarihinde, Humeyni’nin de başa geçtiği bu dönemde Kürtler referandumda İslam Cumhuriyeti’ni reddetti. Boykot etti ve bu geçen 43-44 yılda da en ağır bedeli yine Kürtler verdi.
İnternet hakkında şunu söylemek istiyorum ki internet İran’da hala sınırlı. Whatsapp ve instagram çok zor kullanılıyor. Hepsi sınırlandırılmış. Kimse bunları kullanamıyor. Bazen bir saat o da belli ki kendi için devlet filtreyi kaldırıyor. Ve bu zamanda insanlar ailelerinden ve İran’ın durumundan haber olabiliyor. Ve her şehirden, kadınlar öncülüğünde devam eden direnişte jin, jiyan, azadî sloganı duyuluyor. Bu bütün İran’da örnektir ve dışarda da kadınların bu sesine ses veriliyor. Sanal medya aracılığıyla bize gelen birçok mesajlar gösteriyor ki, bu direniş beşinci haftasında da devam ediyor. Unutmamak gerekir ki Arap baharı devrimi özellikle Tunus gibi bir ülkede 28 günde sonuca ulaştı, ülkedeki diktatör kaçtı, başka ülkelere sığındı. Dışardaki insan hakları kuruluşları halkın sesini duyurmaya çalışıyor. İran devletini internet üzerine koydukları yasakları kaldırmaya zorluyorlar. Fakat kimseyi dinlemiyor rejim.
Unutulmasın ki diktatörler, ister doktoru olsun, ister profesörü, eğitimli insanlar olsun; yenilmelerinden 15 dakika öncesine kadar da yine bağırırlar, propaganda yaparlar. Biz varız biz devam edeceğiz derler. Buna benze bir durumu da biz İran’da görüyoruz. İran’da diktatör Hamaney “Bu küçük direnişe kulak asmayın, işlerinize devam edin, diğer ülkelerle siyasetinizi devam ettirin” diyor. Fakat Amerika’dan, Avrupa’dan tutun birçok ülke halka birlikte, destek açıklamaları geliyor. Biden “Halkın direnişine hayran kaldım” diyor.
Önemli ve dikkat çekici bir nokta var ki İslam ülkeleri, Ortadoğu’da, hiçbiri İran devletine karşı tavır açıklamadı. İsrail dışında. Diğer ülkeler belli ki İran’dan korkuyor. Çünkü İran geçen 44 sene içinde kendine yakın güçleri birçok ülkede, Suriye, Lübnan, Filistin gibi ülkelerde eğitti. Bu ülkeler korkuyorlar ki eğer onlara karşı dururlarsa bu İran’ın eğittiği güçler onlara karşı eylemde bulunacak. İran’ın siyaset satrancında kazanacağını ve İran’ın içindeki çatışmayı dışarı aktaracağını düşünüyorlar. Bu yüzden de bu ülkeler sessiz kalıyor.
Diğer dikkat çekici önemli bir nokta da var ki o da, Başurê Kürdistan, Rojava ve diğer Kürdistan kesimlerinde az çok destek var fakat Başur hükümeti resmi olarak bir tepki göstermedi. Çünkü, İran çoktandır kendi içindeki Kürt sorununu İran’ın dışına çekmek istiyor ve bu yüzden İran Başur’u bombalıyor ve birçok kişi ve peşmergeleri öldürüyor. Diğer çok önem nokta da şu ki Kürtler Ortadoğu’da etkili bir güç haline geldi ve sesleri “jin, jiyan, azadî” sloganı aracılıyla başka ülkelerde, bütün Avrupa, Amerika’da duyulmaya başlandı. Zaman ortak bir strateji belirleme zamanıdır.
